Zijn superfoods gezond of kan je ze beter vermijden?

Je hebt er vast wel van gehoord: superfoods. Deze voedingsmiddelen zouden dé oplossing zijn voor een gezond lichaam zonder kwaaltjes. Je kan ze tegenwoordig ook vrijwel overal kopen, al zit er dan vaak wel een prijskaartje aan. Maar hoe goed zijn deze superfoods nu echt? Of is het allemaal een marketing hype?

In deze tekst leggen we je uit wat superfoods zijn, wat ze doen en of je ze nodig hebt voor een gezond lichaam.

De inhoud van dit artikel is gebaseerd op wetenschappelijke publicaties en is geschreven in samenwerking met medische specialisten / voedingsdeskundigen.

Wat zijn superfoods?

Superfoods zijn bepaalde producten en voedingsmiddelen waarvan wordt gezegd dat zij een ontzettend hoog gehalte aan goede voedingsstoffen bevatten. Daarnaast hebben ze vaak ook extra labels eraan hangen met eigenschappen of beloftes van hun werking. Dit is natuurlijk erg aantrekkelijk voor consumenten, zeker omdat de producten er erg gezond uitzien.

Voedingsmiddelen die over het algemeen het label “superfood” krijgen zijn: cacaobonen, chiazaad, gojibessen, acaï, hennepzaad, tarwegras, kokosvet, zeewier en algenextracten^[1]Voedingscentrum. (z.d.). Superfoods. Geraadpleegd op 20 juli 2022, van https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/superfoods.aspx. De term superfood is niet beschermd, waardoor iedereen hun product zo mag noemen. Het is daardoor echter ook lastig om erachter te komen of de claims waar zijn.

Zijn ze gezond?

Van superfoods wordt vaak gezegd dat ze super gezond zijn en een echte must-have zijn voor je gezondheid. Op zich lijken ze allemaal erg gezond, dus ga je er al snel van uit dat de claims kloppen. We gaan daarom even naar één van de superfoods kijken om te zien of ze écht zo gezond zijn. Voor dit voorbeeld nemen we chiazaad.

Is chiazaad een superfood?

Chiazaad zijn de kleine, zwarte zaadjes van de chia plant. Per 100 gram bevatten ze:

• 486 calorieën
• 42,1 gram koolhydraten, waarvan 34,4 gram vezels
• 16,5 gram eiwitten
• 30,7 gram vetten, waarvan 23,7 gram meervoudig onverzadigd en 17,8 gram omega-3 vetzuren.

Dit ziet er op het eerste gezicht al goed uit. Chiazaad bevat namelijk heel veel vezels, welke de darmen ondersteunen. Daarnaast is het ook een grote bron van eiwitten en gezonde vetten, die ook je algemene gezondheid ondersteunen. Naast deze macronutriënten bevat chiazaad echter ook vitamines en mineralen, waaronder mangaan, koper, seleen, ijzer, magnesium en calcium.

Chiazaad is dus erg gezond wanneer je kijkt naar de voedingswaarden. Het is hierbij echter wel belangrijk om te bedenken dat je per dag geen 100 gram aan chiazaad eet, maar eerder 2 á 3 eetlepels. Je krijgt dan nog steeds al die voedingsstoffen binnen, maar in mindere mate. Chiazaad als superfood krijgt echter ook allerlei labels die zouden helpen bij het verkopen van het product. Deze claims hebben vaak geen wetenschappelijke onderbouwing, of de onderbouwing is uit de context gehaald. Zo zie je nog wel eens claims dat chiazaad helpt tegen kankergroei. Dit is natuurlijk niet waar.

Chiazaad is dus een erg gezond product, maar het hoeft niet als superfood gelabeld te worden om gezond te zijn.

Heb je superfoods nodig voor een gezond lichaam?

Net als chiazaad, hebben de andere zogenoemde superfoods ook allerlei goede voedingsstoffen en eigenschappen, maar ook onware/overdreven claims. Daarnaast geeft het Voedingscentrum ook aan dat deze superfoods als wondermiddel beschouwd worden, ondanks dat dat niet per sé waar is. Allerlei verschillende producten zijn hartstikke gezond, zoals broccoli, nectarines en wortel. Alleen kunnen zij op zichzelf niet je hele gezondheid aanpassen. Je hebt namelijk een gebalanceerd en gevarieerd dieet nodig om alle benodigde voedingsstoffen binnen te krijgen.

Binnen een gebalanceerd voedingspatroon, zijn superfoods zeker gezond en ook lekker om te eten. Je moet er alleen wel rekening mee houden dat ze geen vervanging zijn van bepaalde groente- en fruitsoorten^[2]Superfoods | Gezond Leven. (z.d.). Gezondleven.be. Geraadpleegd op 20 juli 2022, van https://www.gezondleven.be/themas/voeding/di%C3%ABten-en-voedingspatronen/andere-di%C3%ABten/superfoods#. Een handje hennepzaad door je yoghurt is helemaal prima, en ook lekker, maar gojibessen eten in plaats van je broccoli bij het diner is juist niet de bedoeling.

Daarnaast zijn superfoods vaak extra prijzig, omdat zij het label dragen. Je bent vaak minder geld kwijt door gewoon gevarieerd boodschappen te doen. Een keertje wat duurs kopen kan natuurlijk geen kwaad. Je moet het echter niet doen omdat je het idee hebt dat je de producten nodig hebt om gezond te zijn.

Onze conclusie

Naar aanleiding van bovenstaande informatie, willen we concluderen dat superfoods daadwerkelijk gezond zijn. Je moet echter rekening houden dat sommige gezondheidsclaims van deze producten niet 100% waar zijn. Daarnaast is het belangrijk om deze producten niet ter vervanging van je dagelijkse dieet te gebruiken. Erbij kan wel en is zelfs ook erg lekker en gezond.

Superfoods zijn gelabelde voedingsmiddelen zonder duidelijke onderbouwing. Je hoeft ze dus niet te kopen voor een gezond lichaam, maar koop ze alleen wanneer je ze als toevoeging wil gebruiken.