Wanneer heb je een midlifecrisis?

Wanneer je na je 40ste aan een nieuwe hobby begint of een andere passie ontdekt, noemen sommige mensen dit een midlifecrisis. Het heeft vaak de connotatie dat je uit de sleur probeert te komen, maar dat hoeft natuurlijk niet altijd zo te zijn. Maar wat is een midlifecrisis nu precies en hoe kom je erachter of je er last van hebt?

In dit artikel leggen we je uit wat een midlifecrisis is en hoe je deze kan herkennen.

De inhoud van dit artikel is gebaseerd op wetenschappelijke publicaties en is geschreven in samenwerking met medische specialisten / voedingsdeskundigen.

Wat is een midlifecrisis?

De midlifecrisis is een psychologische verzamelnaam voor de ontwikkelingsfase van mensen tussen de 40 en 65 jaar oud. Het is voornamelijk een zogenoemd modebegrip. Dat houdt in dat het onduidelijk is of het een daadwerkelijk fenomeen/aandoening is of dat het een onderdeel is van (een) onderliggende aandoening(en). Per persoon verschilt het hoe heftig zij hier last van hebben en hoe zij er mee omgaan.

Een midlifecrisis ontstaat vaak als gevolg van twijfel of het idee hebben nog niet alles gedaan te hebben. Veelvoorkomende vragen die hierbij horen zijn:

• Heb ik alles gedaan dat ik had willen doen?
• Ziet mijn leven eruit zoals ik het vroeger inbeelde?
• Heb ik bereikt wat ik wilde?
• Zal ik nog iets gaan bereiken in mijn leven/ben ik in staat om nog nieuwe dingen te bereiken?

Volgens Arie Dijkstra, hoogleraar sociale psychologie, heeft de midlifecrisis ook te maken met de realisatie dat je niet meer zo jong bent als dat je was^[1]Dijkstra, A. Midlifecrisis. Bijzijn XL 6, 7 (2013). https://doi.org/10.1007/s12632-013-0111-5. Hij geeft aan dat het feit dat zijn lichaam niet meer zo sterk is als vroeger, hem zich ervan bewust maakt dat het leven niet oneindig is. Je kan deze crisis ook zien als een soort identiteitscrisis. Wie ben ik en wat wil ik met mijn leven doen?

Hoe herken je een midlifecrisis?

Omdat een midlifecrisis zich bij iedereen anders uit, is het lastig om hier bepaalde signalen aan te koppelen. Wanneer je kijkt naar het stereotype van deze crisis, gaat het vaak om een man in zijn 40-er jaren die plots een motor koopt of een jonge vriendin probeert te zoeken. Dit hoeft echter helemaal het geval niet te zijn. Daarnaast kunnen ook vrouwen een midlifecrisis krijgen. Het is namelijk iets specifiek aan leeftijd, niet aan geslacht of identiteit. Een paar andere (en subtielere) signalen kunnen zijn^[2]Midlifecrisis: Wat houdt het precies in? (z.d.). InfoNu. Geraadpleegd op 13 mei 2022, van https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/leven/95894-midlifecrisis-wat-houdt-het-precies-in.html:

• Meer spritituele dingen opzoeken
• Een nieuwe hobby opzoeken en uitvoeren
• Meer willen reizen/verder willen reizen
• Riskante investeringen doen
• Dure artikelen kopen zoals een auto
• Plots contact zoeken met nieuwe mensen
• Heimwee hebben naar wie je was toen je jonger was

Hoe ga je ermee om?

Hoewel de media soms een stereostype van de midlifecrisis neerzet, hoeft het helemaal geen slecht fenomeen te zijn. Het is namelijk prima om nieuwe hobby’s te ontdekken of om meer op reis te gaan, zolang dit maar verantwoordelijk gebeurt. Als je van jezelf merkt dat je de neiging hebt om nieuwe dingen te proberen, kan je klein beginnen. Je hoeft niet gelijk een nieuwe motor te kopen, maar je kan wel een paar proeflessen volgen om te zien of het echt wat voor je is.

Hetzelfde geldt voor relaties. Het is normaal om wel eens het gevoel te hebben in de put te zitten of vast te lopen. Zorg dat dit bespreekbaar is met je partner voordat je besluit dat je iets anders wil.

Wanneer je merkt dat je erg last hebt van deze crisis en niet goed meer weet hoe je verder moet, dan kan het ook helpen om contact op te nemen met een psycholoog of arts. Zij hebben hier meer verstand van en kunnen je ook goede handvatten geven om jezelf te ondersteunen in deze periode. Ook kan je contact zoeken met mensen in een soortgelijke positie en jullie ervaringen delen.

Het gaat er uiteindelijk ook om dat je een balans vindt waar je tevreden mee bent. Je hoeft niet alles te bereiken waar je ooit van droomde. Sommige dingen zijn ook lastig haalbaar, maar andere dingen juist weer niet. Heb je altijd al willen bungee-jumpen? Dan kan je dat makkelijk een keer regelen tijdens een vakantie. Zolang je dingen doet en vindt die je gelukkig maken, is het prima om soms te verlangen naar wat meer. Zolangb je ook maar tevreden bent met wat je op dat moment al hebt.