Zo kan ontspannings meditatie de gemoedstoestand verbeteren

Ontspannings meditatie is een veelvoorkomende vorm van mediteren die helpt om je hersenen en lichaam te kalmeren. Wist je echter dat deze vorm van meditatie ook kan helpen om je gemoedstoestand en mentale gezondheid te verbeteren? Deze oefeningen hebben namelijk meer invloed dan je zou denken.

In dit artikel kijken we naar hoe ontspannings meditatie de gemoedstoestand kan verbeteren. Ook geven we je een aantal oefeningen mee zodat je thuis zelf kan beginnen.

De inhoud van dit artikel is gebaseerd op wetenschappelijke publicaties en is geschreven in samenwerking met medische specialisten / voedingsdeskundigen.

Wat is ontspannings meditatie?

Er is geen één juiste vorm van mediteren die iemand kan beoefenen. Het is namelijk een erg brede techniek die je helpt om tot rust te komen. Vroeger deden voornamelijk mensen uit Azië aan mediteren omdat het daar onderdeel is van hun geloof en religie. Pas rond de 19e eeuw kwam deze techniek naar het westen waar men het ook buiten de religieuze context gebruikte.

Tegenwoordig wordt er vooral gebruik gemaakt van twee verschillende categorieën van ontspannings meditatie.

• Gefocuste meditatie waarbij je je aandacht richt op een bepaald object of handeling, zoals je ademhaling of een object dat voor je staat. Het idee hierbij is vaak dat je al je gedachten erkend, maar er niet op ingaat.
• Mindful meditatie waarbij je in volledige controle bent van je gedachten en handelingen. In tegenstelling tot gefocuste meditatie, erken je deze gedachten niet eens en probeer je juist een staat van gedachteloosheid te behouden.

Wanneer je net begint met mediteren, krijg je vaak te horen dat twee keer mediteren van een paar minuten lang al voldoende is per dag. Later bouw je dit op tot je eigen gewenste duur. Sommigen gaan echter verder en mediteren voor uren, of staan ‘s nachts op om voor zonsopgang te mediteren. Dit varieert per persoon.

Wat zijn de effecten van ontspannings meditatie?

Naast dat mediteren ontspannend kan werken, heeft het ook nog andere voordelen voor zowel je gemoedstoestand als je fysieke gezondheid. Veel van deze effecten zijn zelfs wetenschappelijk bewezen. Een aantal van deze effecten hebben wij hieronder voor je beschreven, zodat je direct kan zien of ontspannings meditatie misschien wat voor je is.

1. Het vermindert stress

Eén van de grootste voordelen van mediteren is dat het je stress vermindert. Stress zorgt voor een verhoogd niveau van je stresshormoon cortisol. Wanneer dit langdurig aanhoudt, kan je last krijgen van mentale en fysieke klachten. Uit onderzoek is gebleken dat mediteren de stress kan verminderen en daarbij ook je cortisol niveau verlaagt.

2. Ontspannings meditatie is goed voor je emotionele gezondheid

Stress, depressie en negatief nieuws kunnen een flinke impact hebben op onze emotionele gezondheid. Je voelt je sneller hopeloos of somber. Door te mediteren kan je deze gedachten echter verminderen, ook op de lange termijn.

3. Het creërt een groter zelfbewustzijn

Door zelfbewust te zijn, heb je meer controle over je reacties in bepaalde situaties. Dit kan heel handig zijn wanneer je bijvoorbeeld een koel hoofd moet houden in een stressvolle situatie. Mediteren zorgt ervoor dat je patronen in je gedachten gaat herkennen en het helpt je om negatieve patronen te bevechten, zodat je een positievere insteek krijgt en je meer bewust wordt van jezelf en je gedachten.

4. Ontspannings meditatie kan helpen tegen geheugenverlies

Naarmate je ouder wordt, komt het vaker voor dat je dingen vergeet of stukken uit je geheugen ontbreken. Uit onderzoek is echter gebleken dat mediteren juist kan helpen om je geheugen te verbeteren en de kans op geheugenverlies te verkleinen. Ook kan het de aandacht spanne en reactiesnelheid bij oudere mensen verbeteren.

5. Het verbetert je slaap

Slecht slapen is een grote oorzaak van veel mentale klachten en vaak ook fysieke klachten. Daarnaast zorgt slapeloosheid ervoor dat je sneller gestresst raakt en daardoor nog slechter slaapt, het is een soort kettingreactie. Door elke dag of avond kort te mediteren, kan je je slapeloosheid verminderen en de kwaliteit van je slaap verbeteren. Zo voel je je overdag opgewekt en heb je minder snel last van prikkelbaarheid.

Hoe begin je met ontspannings meditatie?

Wanneer je wil beginnen met ontspannings meditatie, kan het erg lastig lijken. Hoe zorg je ervoor dat je niet te veel gaat malen met je gedachten? Wat als het je niet lukt? Gelukkig is het beginnen met mediteren helemaal niet zo lastig, je moet alleen willen beginnen. Hieronder hebben we een stappenplan voor je gemaakt om succesvol te leren mediteren.

Stap 1: Begin klein.

Door klein te beginnen, al zijn het maar 5 minuten per dag, merk je dat het steeds makkelijker wordt om in een staat van ontspanning te komen. Later kan je de duur opbouwen.

Stap 2: Kies een vast moment

Je wil natuurlijk dat mediteren onderdeel wordt van je routine. Het is dan ook belangrijk om een vast moment in je dag te kiezen om te mediteren. Misschien doe je het vlak voor het slapen, of juist direct nadat je bent opgestaan.

Stap 3: Probeer een app

Als je het lastig vindt om zelf te beginnen, kan je ook een app of podcast gebruiken die een geleide meditatie geeft. Zo ligt de drempel al wat lager.

Stap 4: Wees comfortabel

Het helpt niet om in een strakke broek of overhemd te mediteren. Kies kleding waar je comfortabel in bent en ga op een comfortabele plek zitten, zoals je bed of een goede stoel.

Stap 5: Blijf proberen

Het zal niet zomaar in één keer lukken, maar zolang je blijft doorzetten ga je de goede kant op. Op een gegeven moment zal het klikken en dan wordt het een stuk makkelijker.