Eenzaamheid is geen nieuw begrip. Het is iets wat in onze natuur voorkomt, maar sinds het begin van de pandemie zijn de cijfers rondom eenzaamheid flink gestegen. Volgens het RIVM voelt 60% van de mensen zich regelmatig eenzaam. Filosofe Marjan Slob zegt dat mensen een talent voor eenzaamheid hebben, maar dat het erg lastig objectief te meten is. Voor iedereen voelt het weer anders.
De inhoud van dit artikel is gebaseerd op wetenschappelijke publicaties en is geschreven in samenwerking met medische specialisten / voedingsdeskundigen.
Inhoud van dit artikel over eenzaamheid
- Alleen zijn is geen eenzaamheid
- Meer aandacht nodig
Alleen zijn is geen eenzaamheid
Hoewel sommige mensen beweren dat alleen zijn hetzelfde is als eenzaam zijn, is dit niet zo. Gezondheidswetenschapper Maaike Verhagen verteld dat eenzaamheid vaak geen keuze is, terwijl alleen zijn dat wel is.
Alleen zijn kan namelijk ook positief zijn. Zo heb je de ruimte om creatief te zijn en je hebt tijd voor zelfreflectie. Dit helpt ons om te ontwikkelen en om meer tijd aan jezelf te besteden. Op het moment dat je niet meer alleen bent uit eigen keus, dan wordt je eenzaam.
Professor Jenny de Jong-Gierveld heeft voor ‘Een Tegen Eenzaamheid’ een definitie gemaakt:
“Eenzaamheid is het subjectief ervaren van een onplezierig of ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van) bepaalde sociale relaties. Het kan zijn dat het aantal contacten dat men heeft met andere mensen geringer is dan men wenst. Het kan ook zijn dat de kwaliteit van de gerealiseerde relaties achterblijft bij de wensen.”
Eenzaamheid is echter geen vaste definitie. Er zijn namelijk meerdere soorten te definiëren. Zo heb je sociale eenzaamheid, waarbij je sociaal contact mist met vrienden, collega’s of familieleden. Ook heb je emotionele eenzaamheid, waarbij je wellicht wel sociaal contact hebt, maar een intieme band mist, zoals een band met een partner.
Voor iedereen voelt eenzaamheid anders aan, wat het lastig maakt om het te peilen. De één heeft weinig sociaal contact nodig om een vervulde sociale band te hebben, terwijl de ander het nodig heeft om dagelijks anderen te zien.
Meer aandacht nodig
Langdurige eenzaamheid is erg slecht voor de gezondheid, kaart Verhagen aan. Het kan namelijk leiden tot mentale klachten, zoals depressie of angststoornissen. Het kan zelfs net zo slecht zijn als het roken van wel 15 sigaretten per dag.
Maaike Verhagen vindt dat eenzaamheid niet zo’n taboe moet zijn. Wanneer het makkelijker is om erover te praten (bijvoorbeeld dankzij online therapieën), wordt de drempel lager om hulp te zoeken als dat nodig is. Iedereen is wel eens eenzaam, daarom is het helemaal niet zo gek om daarover te willen praten. Ook helpt het openen van het gesprek over eenzaamheid om de verschillende uitingen en vormen hiervan te identificeren. Dan kunnen er beter passende oplossingen ontwikkeld worden.
Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft vorig jaar veel aandacht gestoken in het initiatief “Een Tegen Eenzaamheid”. Dit is een campagne waarbij mensen zich kunnen inzetten tegen eenzaamheid om zo eenzame mensen weer sociaal contact te geven. Mensen die zich eenzaam voelen, kunnen zo geholpen worden door mensen die eenzaamheid willen bestrijden. Het laat zien hoe sociaal wij eigenlijk zijn als mens zijnde.
Bronnen: nu.nl en eentegeneenzaamheid.nl
